Shahnameh by Ferdowsi

Shahnameh Ferdowsi

شاهنامه نفیس فردوسی

فردوسی شاهنامه را بر پایه داستانهای کهن و اساطیری ایران سروده است و نه افسانهها و خیالات خود. بسیاری به غلط گمان میکنند شاهنامه بر پایه واقعیت نیست و خیالپردازیهای شاعرانه فردوسی است. زمانی که فردوسی سرودن شاهنامه را آغاز نهاد سامانیان بر سریر قدرت بودند ولی وقتی به انجام رسید غزنویان عهدهدار امور مملکت بودند؛ غزنویانی که تبارشان به ترکان شرق آسیا میرسید. در واقع غزنویان از نسل همان تورانیانی بودند که در سرتاسر شاهنامه با ایرانیان در نبرد بودند و بدیها کردند و البته شکستها خوردند و تخفیفها شدند.

یکی از مهمترین دلایلی که سلطان محمود غزنوی با وجود علاقه بسیار زیادش به ادب فارسی، روی خوشی به فردوسی و اثرش نشان نداد، همین تبارشناسی بود. به همین سبب فردوسی قدر ندید و در آخر عمر بر صدر ننشست و همانگونه که در ابیات آغازین رستم و اسفندیار میبینیم، توان خریدِ حتی یک گوسفند را هم ندارد؛ فردوسیای که از طبقه دهقانان بود و مال و منال داشت و ضیاع و عقار… و همه آنها را صرف خریدن داستانهای منثور پهلوانی ایرانی کرد و عمر در این راه نهاد. به هر روی و راه «شاهنامه» پسند محمود نیفتاد و اجازه استنساخ و رونوشتبرداری نداد و به همین سبب ابیات جعلی و افزودههای بسیار زیادی در آن راه یافت؛ زیرا هر کسی بر حسب ظن خود گمانی برد و بیتها و داستانهایی بدان افزود.